"Bezpieczne dziecko - przyjaciel Sznupka" – program nauki bezpiecznych zachowań dla dzieci i młodzieży. Więcej na stronie poświęonej Sznupkowi http://www.katowice.eu/sznupek. Do podmiotów opracowujących program "BEZPIECZNE DZIECKO - PRZYJACIEL SZNUPKA" należy zespół ośmiu pedagogów i psychologów szkolnych szkół katowickich - liderów grup wsparcia utworzony przez doradcę metodycznego ds. pomocy psychologiczno- pedagogicznej). Szkoła bierze udział w programie od 2006 roku.
INFORMACJA OGÓLNA O PROGRAMIE
Miejski Program Profilaktyczny „BEZPIECZNE DZIECKO - PRZYJACIEL SZNUPKA” został opracowany i jest realizowany dzięki współpracy wielu instytucji i służb miejskich:
• Komendy Miejskiej Policji w Katowicach,
• Rady Pedagogów i Psychologów Szkolnych Katowic - grupy doświadczonych pedagogów i psychologów pracujących w szkołach,
• Pełnomocnika Prezydenta ds. Rozwiązywania Problemów Uzależnień;
• Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Katowice,
• Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Katowice,
• Straży Miej skiej w Katowicach,
• Specjalistycznej Poradni Rodzinnej w Katowicach.
W roku szkolnym 2003/2004 z inicjatywy funkcjonariuszy Sekcji Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Katowicach, przy współudziale przedstawicieli Urzędu Miasta Katowice oraz Rady Pedagogów i Psychologów Szkolnych Miasta Katowice opracowane zostały założenia programu prewencyjnego skierowanego do uczniów katowickich szkół podstawowych. Realizacja pierwszej edycji programu pn. „Bezpieczne Dziecko - Przyjaciel Sznupka” (formalnie zatwierdzonego przez Prezydenta Miasta Katowice i Komendanta Miejskiego Policji w Katowicach) rozpoczęła się w roku szkolnym 2004/2005.
Od tego czasu Program stanowi ważny element katowickiego Programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego - uchwalanego corocznie przez Radę Miasta Katowice. Zespół opracowujący Program w październiku 2008 r. zakończył prace nad tworzeniem materiałów programowych. Konstrukcja Programu obejmuje odrębne scenariusze zajęć dla każdego poziomu klas szkoły podstawowej. W ten sposób każdy uczeń uczęszczający do szkoły w Katowicach, od klasy I do klasy VI szkoły podstawowej, bierze w kolejnych latach udział w zajęciach z zakresu szeroko pojętego bezpieczeństwa w nieco innej formie, z zastosowaniem różnorodnych metod pracy.
Do głównych celów programu należą:
ograniczenie zjawisk patologicznych w środowiskach szkolnych na terenie miasta,
zapobieganie zagrożeniom,
poprawa bezpieczeństwa dzieci i młodzieży.
Tematyka poruszana w scenariuszach odnosi się do rozwijania kompetencji dzieci i młodzieży w radzeniu sobie z występującymi problemami czy zagrożeniami.
Koordynatorem programu na terenie każdej szkoły jest pedagog lub psycholog szkolny (te osoby uczestniczą we wdrażaniu programu w ramach spotkań metodycznych). Zajęcia według założeń programu, prowadzone są przez wychowawcę klasy. Wychowawca, jako osoba najlepiej znająca swój zespół uczniowski, może dostosować sposób prowadzenia zajęć do specyfiki i problemów danej grupy. Znając swoich podopiecznych, specyfikę danej klasy, potrafi z właściwą czujnością pedagogiczną przeprowadzić zajęcia według proponowanego scenariusza. Do końca 2008 r. zostanie wydana publikacja obejmująca całość Programu, którą otrzymają wszystkie szkoły podstawowe i gimnazjalne miasta Katowice.
Realizacja Programu w szkołach podstawowych przebiega wg następującej formuły:
* I moduł - (październik - listopad) tematyka dotycząca bezpieczeństwa w kontaktach z dorosłymi (molestowanie, znęcanie się, kradzieże, pozyskiwanie od dzieci i młodzieży informacji przez przestępców),
* II moduł - (grudzień - luty) - tematyka dotycząca przemocy rówieśniczej (bójki, pobicia, rozboje, wymuszenia, kradzieże),
* III moduł - (marzec - kwiecień) - tematyka dotycząca uzależnień (nikotyna, narkotyki, alkohol, Internet, zdrowe życie),
* IV moduł - (maj - czerwiec) - tematyka dotycząca bezpiecznego wypoczynku (bezpieczeństwo w trakcie wakacji w mieście, w trakcie podróży, w trakcie wypoczynku nad wodą i w górach).
Program obejmuje dodatkowo różnorodne materiały edukacyjne, wspomagające jego realizację:
• ulotki edukacyjne dla uczniów,
• legitymacje dla uczniów klas I szkoły podstawowej (na legitymacji po zakończeniu kolejnych zajęć jest przybijana pieczątka szkoły lub specjalna pieczątka z wizerunkiem Sznupka),
• materiały edukacyjne dla nauczycieli, poszerzające wiedzę z danego zagadnienia,
• list do rodziców uczniów,
• maskotki i pacynki wspomagające prowadzenie zajęć i spotkań edukacyjnych,
• dyplomy dla uczestników programu,
• kalendarze dla klas,
• kolorowanka o tematyce bezpiecznych zachowań dla dzieci przedszkolnych.
W każdym module obowiązuje zasada:
♦♦♦ Uczniowie klas I - otrzymują legitymacje i ulotki w trakcie zajęć w poszczególnych modułach tematycznych (1 legitymacja dla ucznia + 4 ulotki),
♦♦♦ Uczniowie klas II- VI - otrzymują ulotki w trakcie zajęć w poszczególnych modułach tematycznych (4 ulotki).
Dla wychowawców klas są opracowane materiały edukacyjne, wspomagające realizację zajęć. W związku z istniejącą potrzebą adaptacji problematyki programowej dla uczniów szkół specjalnych, z inicjatywy nauczycieli Zespołu Szkół Specjalnych Nr 7 w Katowicach został w 2005 r. opracowany autorski projekt, powiązany z programem „Bezpieczne dziecko - Przyjaciel Sznupka” pod nazwą „Bezpieczeństwo wokół nas”.
Zespół opracował także całościową procedurę ewaluacji programu wraz z narzędziami ewaluacyjnymi skierowanymi do uczniów, nauczycieli i rodziców. Corocznie opracowywane są raporty ewaluacyjne.
